Sednaya Hapishanesi'nin Karanlık Tarihi ve Gerçekleri
Sednaya Hapishanesi'nin tarihçesi, koşulları ve insan hakları ihlalleriyle ilgili kapsamlı bir rehber. Suriye'nin en tartışmalı cezaevi hakkında tüm detaylar burada.
Sednaya Hapishanesi, Suriye’nin Şam kentinin yaklaşık 30 kilometre kuzeyinde, Sednaya kasabasında yer alan ve uluslararası insan hakları örgütleri tarafından sıklıkla eleştirilen bir cezaevidir. Suriye İç Savaşı’ndan sonra, burası sadece bir cezaevi olmaktan çıkmış, sistematik işkencelerin, yargısız infazların ve insan hakları ihlallerinin sembolü haline gelmiştir. Bu rehber, Sednaya Hapishanesi'nin tarihçesinden uluslararası tepkilere kadar birçok açıdan derinlemesine bir inceleme sunar.
Sednaya Hapishanesi’nin Tarihi ve Yapısı
1980'lerde inşa edilen Sednaya Hapishanesi, başlangıçta askeri bir cezaevi olarak tasarlanmıştı. Hafız Esad döneminde inşa edilen hapishane, Beşar Esad yönetiminde, özellikle 2011’de başlayan iç savaş sırasında rejim karşıtlarının susturulması için önemli bir araç haline geldi.
Hapishanenin Fiziki Yapısı
- Mimari: Hapishane, bir güvenlik kalesi gibi inşa edilmiştir. Merkezde büyük bir kubbe ile çevrili, yıldız şeklinde tasarlanmış bir yapıya sahiptir.
- Bölümler: Hapishane, mahkumların statüsüne göre bölünmüştür. Siyasi mahkumlar genellikle daha kötü koşullardaki hücrelerde tutulur.
Hapishanedeki Koşullar
İlginizi Çekebilir: HTŞ Kimdir, Ne Zaman Kuruldu, Kimle Savaşıyor?
Sednaya Hapishanesi’nde yaşam koşulları, uluslararası raporlara göre insanlık dışıdır. Mahkumlar, yalnızca fiziksel zorluklarla değil, aynı zamanda psikolojik işkencelerle de karşı karşıya kalmaktadır.
Gıda ve Temel İhtiyaçlar
- Yetersiz Beslenme: Mahkumlara genellikle çok az miktarda ve besin değeri düşük yiyecekler verilir.
- Temizlik Eksikliği: Hapishanede hijyen koşulları neredeyse yoktur; mahkumlar genellikle hastalıklara karşı savunmasızdır.
Fiziksel İşkence
Hapishanede uygulanan işkenceler arasında şunlar yer alır:
- Darp ve Elektrot Şoku: Fiziksel saldırılar ve elektrik şoku en yaygın işkence yöntemlerindendir.
- Psikolojik Baskılar: Mahkumlar, sürekli olarak infaz edilecekleri tehdidi altında tutulur.
Zindan Koşulları
- Tek Kişilik Hücreler: Mahkumlar genellikle tek kişilik hücrelerde uzun süreli izolasyona maruz bırakılır.
- Kalabalık Ortamlar: Diğer mahkumlar bir arada tutulduğunda, bu genellikle aşırı kalabalık ve havasız koğuşlarda gerçekleşir.
Sednaya Hapishanesi’nde İnsan Hakları İhlalleri
Keyfi Tutuklamalar
Mahkumlar genellikle herhangi bir hukuki süreç olmaksızın, keyfi gerekçelerle tutuklanır. Rejim karşıtı protestocular, gazeteciler ve sıradan vatandaşlar bu tutuklamaların hedefi haline gelebilir.
Adil Yargılama Hakkının Yokluğu
Mahkumların çoğu, bağımsız bir mahkeme önüne çıkarılmaksızın askeri mahkemelerce yargılanır veya hiçbir yargılama yapılmadan hapsedilir.
Toplu İnfazlar
Amnesty International'ın 2017 raporuna göre, 2011-2015 yılları arasında Sednaya’da 5.000 ila 13.000 kişinin infaz edildiği tahmin edilmektedir. Bu infazlar genellikle gece yapılır ve cesetler toplu mezarlara gömülür.
Uluslararası Toplumun Tepkileri
Sednaya Hapishanesi, Suriye rejimine karşı küresel düzeyde eleştirilerin merkezinde yer alır. Özellikle 2011 sonrası, insan hakları ihlalleri hakkında birçok bağımsız rapor hazırlanmıştır.
Birleşmiş Milletler
Birleşmiş Milletler, Sednaya Hapishanesi’nde işlenen suçları "insanlık suçu" olarak tanımlamış ve bağımsız soruşturmalar yapılması çağrısında bulunmuştur.
Amnesty International
Amnesty International, hapishane için "insan mezbahası" ifadesini kullanmıştır. Kurumun hazırladığı raporlarda, sistematik işkence ve toplu infazlara dikkat çekilmiştir.
İnsan Hakları İzleme Örgütü
HRW, Sednaya Hapishanesi'ndeki koşulların uluslararası hukuk normlarına aykırı olduğunu belirterek, bu ihlallerin savaş suçları kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
Sednaya’da Hayatta Kalanların Tanıklıkları
Hapishaneden sağ kurtulanlar, yaşadıkları deneyimleri anlatarak buradaki korkunç gerçekleri gün yüzüne çıkarmıştır. Bu tanıklıklar, işkence yöntemlerini ve rejimin acımasızlığını gözler önüne sermektedir.
Tanıklardan Alıntılar
- Bir Mahkumun Anlatımı: “Her gece, infaz edilen mahkumların çığlıklarını duyduk. Bizim için her yeni gün, cehennemin başka bir yüzünü görmek demekti.”
- Bir Tanığın İfadesi: “Bizi tamamen sessizlik içinde bırakırlardı; sessizlik bile işkence haline gelirdi.”
Gelecek İçin Umut: Adalet ve Hesap Verebilirlik
Sednaya Hapishanesi, Suriye'nin gelecekteki adalet arayışının önemli bir simgesi olarak görülmektedir. Uluslararası toplumun, burada işlenen suçların hesabını sormak için bir plan oluşturması gerekmektedir. Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC) gibi kuruluşların rolü, bu tür suçların cezalandırılmasında hayati önem taşımaktadır.
Sednaya Hapishanesi, Suriye rejiminin insan hakları ihlallerinin bir mikrokozmosu olarak durmaktadır. Dünya, bu tür cezaevlerinde işlenen suçları göz ardı etmemeli ve gelecekte benzer trajedilerin yaşanmasını engellemek için harekete geçmelidir.
